Maria Śliwińska

Warszawa stolica Polski - scenariusz zajęć w grupach dzieci 6 -letnich                                              

(zajęcia przeprowadzono w czterech grupach  )

 

„Warszawa – stolica Polski” –zapoznanie z herbem miasta i niektórymi jego zabytkami na podstawie kolorowych ilustracji i legendy o Warsie i Sawie.

 

CELE GŁÓWNE:

• Zapoznanie dzieci z baśniowym wątkiem powstania nazwy Warszawy, herbem i jej wybranymi zabytkami;
• Rozwijanie zainteresowań pięknem naszego kraju;
• Rozwijanie umiejętności skupienia uwagi;

CELE OPERACYJNE: (dziecko...)

• Uważnie słucha opowiadania i wypowiada się na temat jego treści formułując poprawne wypowiedzi pod względem gramatycznym;
• Pokazuje na mapie Warszawę, Wisłę, Morze Bałtyckie i góry;
• Rozumie znaczenie pojęcia „stolica”;
• Zna wygląd herbu miasta Warszawa i niektóre jego zabytki;
• Wskazuje zwierzęta, które można spotkać nad Wisłą ( ryby, mewy, rybitwy, bobry );
• Szybko reaguje na określony sygnał;
• Starannie wykonuje pracę plastyczną postępując zgodnie z udzielonymi poleceniami;

                METODY:

• Czynne - kierowanie działalnością dziecka, zadań stawianych do wykonania.
• Słowne - rozmowa, wypowiedzi, objaśnienie i instrukcje.
• Percepcyjne - obserwacji, pokazu.

                FORMY:    

• Indywidualna jednolita
• Zbiorowa jednolita

  ŚRODKI DYDAKTYCZNE:   

Ilustracja przedstawiająca Warsa i Sawę, mapa fizyczna Polski i wskaźnik, kontury mapy Polski dla każdego dziecka, napis WARSZAWA, ilustracje przedstawiające różne miejsca w Warszawie i jej zabytki, ilustracja przedstawiająca herb Warszawy,  ilustracje zwierząt, farby, pędzle, herb Warszawy przygotowany do pomalowania dla każdego dziecka włożony w sztywną „koszulkę”, kartoniki z napisami „TAK”, „NIE” dla każdego dziecka, nagrania z utworami muzycznymi.

CZAS ZAJĘĆ: 30 minut

 

PRZEBIEG ZAJĘĆ:

 

1. Wprowadzenie dzieci w tematykę zajęć.

N: Dzisiaj chciałabym porozmawiać z wami o pewnym mieście, które pełni bardzo ważną rolę w naszym kraju. Może uda nam się dotrzeć do niego pociągiem.

DZ:  Ustawiają się w pociąg i poruszają się w rytmie piosenki „Jedzie pociąg z daleka”.

 

2. „Wars i Sawa”  - opowiadanie nauczycielki na podstawie legendy W. Chotomskiej i ilustracji.

N: Tak oto dotarliśmy do miejsca, gdzie chciałabym opowiedzieć wam legendę  o jednym z najważniejszych polskich miast. Zanim jednak zdradzę wam jego nazwę poproszę abyście bardzo uważnie posłuchali, bo to pomoże wam w odgadnięciu nazwy tego miasta.

 

Dawno temu, kiedy nasz kraj pokrywała nieprzebyta puszcza, w samym jej sercu nad Wisłą żył młody rybak o imieniu Wars. Pewnego dnia gdy szedł nad rzekę by zarzucić sieci usłyszał piosenkę:

Siedem Fal mnie strzeże i siedem błyskawic.

Kto się ich nie lęka, niech się tutaj zjawi.

Piosenkę śpiewała dziewczyna, która głos miała tak piękny i dźwięczny, że

Wars nie zawahał się ani chwili.

 - Niczego się nie boję! – zawołał. Wskoczył do swej łodzi i popłynął. Jednak ledwie odbił od brzegu rozpętała się straszliwa burza.

- Roztrzaskamy ci wiosła! – syczały błyskawice.

- Porwę twoje sieci na strzępy ! – ryczał wicher.

- Zatopimy łódź! – groziły fale.

Ale Wars płynął tak szybko, że ani wicher, ani fale, ani błyskawice nie mogły go dogonić. Kiedy był już na samym środku rzeki, wśród wzburzonych fal ujrzał dziwną postać: półrybę – półdziewczynę. Była to syrena. Zdziwił się Wars. Podpłynął bliżej. Wyciągnął rękę. Syrena podała mu tarczę i miecz i powiedziała:

- Mam na imię Sawa. Teraz ty broń mnie, rzeki i miasta.

A potem było jak w bajce żyli długo i szczęśliwie dzielny Wars i piękna Sawa a zgoda syreny na małżeństwo z człowiekiem sprawiła, że rybi ogon zamienił się w nogi.

 

Legenda ta głosi, że byli tam kiedyś dzielny Wars i piękna Sawa a na ich pamiątkę i od ich imion powstała nazwa miasta… Warszawa.

 

DZ: Słuchają uważnie legendy.

 

3. Rozmowa z dziećmi na temat legendy o Warsie i Sawie.

N: Zadaje dzieciom pytania:

Jak miał na imię rybak, który mieszkał w puszczy nad rzeką Wisłą?

Co sprawiło, że wsiadł on do swej łodzi i popłyną Wisłą?

 

Kogo Wars ujrzał wśród wzburzonych fal?

Jak miała na imię syrena, którą ujrzał Wars?

Jakie przedmioty dostał Wars od Sawy?

N:Jak nazywa się miasto, które znajduje się w miejscu, gdzie spotkali się Wars i Sawa?

DZ: Odpowiadają na pytania.

 

4. „Mapa Polski” – wskazywanie na mapie fizycznej Polski: Warszawy, Wisły, gór, morza.

N: Ciekawa jestem, kto z was potrafi pokazać mi na tej mapie gdzie znajduje się Warszawa? Jak płynie rzeka Wisła? Gdzie są góry? Gdzie znajduje się Morze Bałtyckie?

DZ: Wskazane dzieci pokazują na dużej mapie miejsca, o które prosi nauczycielka.

N: Przygotowałam dla was jeszcze inne mapki, na których zaznaczone są różne miejsca w naszym kraju. Czy wiecie gdzie na tych mapach jest Warszawa? Jak płynie rzeka Wisła? Gdzie są góry? Gdzie znajduje się Morze Bałtyckie?

DZ: Każde dziecko indywidualnie na swojej mapie pokazuje miejsca, o które prosi nauczycielka.

 

5. „Warszawskie zabytki” – oglądanie ilustracji i krótka rozmowa na ich temat.

N: Wiemy już skąd wzięła się  nazwa  Warszawa i gdzie znajduje się to miasto. Myślę że warto przyjrzeć się nieco bliżej miejscom w tym mieście,  tym bardziej, że Warszawa jest stolicą Polski. Jak myślicie co to znaczy, że miasto jest stolicą?

DZ: Odpowiadają na pytanie.

Wyjaśnienie pojęcia – Warszawa – stolica Polski: stolica – pojęcie oznaczające miasto, w którym znajdują się najważniejsze urzędy państwowe będące siedzibą władz.

N: Omawia ilustracje przedstawiające: Pałac Prezydencki (Namiestnikowski) i pomnik Józefa Poniatowskiego, Łazienki Królewskie (Pałac na Wyspie), Syrenka Warszawska na tle mostu Świętokrzyskiego, Zamek Królewski, Pomnik Syrenki na rynku Starego Miasta, Pałac Kultury            i Nauki, Kolumna Króla Zygmunta III Wazy, na Placu Zamkowym.

DZ: Przyglądają się ilustracjom i swobodnie dzielą się uwagami na ich temat.

 

6. „Pomniki” – zabawa ruchowa przy muzyce.

N: Poznaliśmy wiele ciekawych miejsc w Warszawie. Były tam też pomniki. Ciekawa jestem, czy wy też potraficie stać się pomnikami. Za chwilę usłyszycie muzykę i poproszę was abyście poruszali się w jej rytmie. Gdy muzyka ucichnie staniecie się pomnikami.

 

7. „Warszawska syrenka” – zapoznanie dzieci z wyglądem herbu Warszawy i wykonanie pracy plastycznej.

N: Warszawa - podobnie jak wszystkie inne miasta w Polsce ma swój herb. Czy wiecie co jest herbem Warszawy? (prezentuje dzieciom herb Warszawy i następuje omówienie jego wyglądu)

DZ: Przyglądają się herbowi Warszawy.

N: Widzę, że doskonale wiecie jak wygląda herb naszej stolicy. Zatem poproszę was o zrobienie herbu Warszawy (objaśnia dzieciom sposób wykonania pracy).

DZ: Wykonują herb Warszawy.

 

8. Rozpoznawanie  zwierząt, które można spotkać w wodzie i na wiślanym brzegu.

N: Wiemy już, że Warszawa jest największym miastem w Polsce. Poznaliśmy wiele ciekawych miejsc i budowli. Zastanówmy się jeszcze, czy nad Wisłą można spotkać zwierzęta? (prezentuje ilustracje różnych zwierząt, zarówno ptaków jak i ssaków)

DZ: Wypowiadają się na temat zwierząt, wskazują na mewy, rybitwy, bobry, ryby słodkowodne. Odkładają na bok ilustracje przedstawiające niedźwiedzia i rekina.

 

9. „Prawda czy fałsz?” – podsumowanie zajęć

N: Rozdaje dzieciom kartoniki z napisami „TAK” i „NIE” i zadaje pytania: (m.in.)

Czy Warszawa leży nad rzeką Odrą?

Czy przez Warszawę przepływa Wisła?

Czy herbem Warszawy jest złota rybka?

Czy syrenka Warszawska trzyma w dłoniach tarczę i miecz?

Czy nad Wisłą można zobaczyć mewy?

Czy w Wiśle pływają rekiny?

DZ: Odpowiadają na pytania podnosząc tabliczki do góry.

 

        Klasa: 0

   Temat zajęć: Rzeka Wisła

   Cele główne:

    - wzbogacenie wiedzy dziecka o przyrodzie w otoczeniu  Wisły

    - wyrabianie wrażliwości na piękno przyrody

   Metody:

    - grupowa

    - czynna

    - praktyczna

   Formy:

    - indywidualna

    - grupowa

   Przewidywane osiągnięcia dziecka:

    - zna faunę i florę nadwiślańskich brzegów,

    - rozumie potrzebę ochrony przyrody.

   Materiały dydaktyczne:

- niebieskozielone tło planszy do działania, 4 duże koperty: w pierwszej zagadki oraz sylwetki drzew i krzewów, w drugiej sylwetki ptaków i ich nazwy podzielone na sylaby, w trzeciej płyta z odgłosami zwierząt, w czwartej sylwetki zwierząt do kolorowania, spinacze, taśma dwustronna, mazaki, kredki.. 

 

PRZEBIEG ZAJĘĆ:

 

1. Powitanie. (dzieci siedzą w półkolu)
2. Wstają i machają dzieci, które lubią rośliny, ... lubią zwierzęta, ...lubią ptaki,...widziały Wisłę,...mieszkają w  Warszawie, itp.

     Nauczycielka wiesza przed dziećmi białą planszę z namalowanym na samym dole

     planszy niebieskim pasem rzeki. Ponad pasem niebieskim znajduje się pas zielony.

     Wypowiada tekst rymowanki:

     „Płynie Wisła, nasza Wisła, najpiękniejsza z wszystkich rzek. Dzisiaj pusta jest

      troszeczkę, no bo pusty jest jej brzeg.”

      Nauczycielka zwraca się do dzieci: - Dlaczego nasza Wisła jest na tym obrazku

      smutna?  Spróbujemy to zmienić. Rozwiążemy teraz kilka zagadek i być może, że

      nasza Wisła trochę się rozweseli, a przy okazji dowiemy się, co takiego kryje się w jej

      okolicy. Otworzymy kopertę nr 1, posłuchajcie:

„Stoi urocza w zielonych warkoczach, wesoła w blasku słońca, a wszyscy mówią, że płacząca” – wierzba. Dziecko wybiera sylwetkę wierzby z rozsypanki obrazkowej    i przykleja na obrazku.

„Strzelista, wysoka, rośnie koło przedszkola, wysoki cień nam daje, już wiesz, to jest” – topola. Tak ja poprzednio dziecko wybiera sylwetkę topoli i przykleja na obrazku.

„Nie drzewo, lecz roślina, gałęzie od korzeni rozpina” – krzew. (przykleja na obrazku)

„Kiedy utraciła swe liście zielone, zostały jej jeszcze korale czerwone” – jarzębina

„Myszek nie łowią, ptaszków nie jedzą, te kotki szare co na drzewach siedzą” – bazie.

 3.   Nauczycielka wypowiada ponownie tekst rymowanki:

     „Płynie Wisła, nasza Wisła, najpiękniejsza z wszystkich rzek. Dzisiaj pusta jest

      troszeczkę, no bo pusty jest jej brzeg.”

      Otworzymy kopertę nr 2 w której są obrazki i informacje o różnych ptaszkach,

      których nie znacie, albo zapomnieliście ich nazw. Odczytamy je z sylab:

      np.;

      me- wa: ten biały ptak ponad rzeką lata, lecz nie śpiewa. Letnią porą cała Wisła krzykiem jej rozbrzmiewa. Może być me-wa lub jej kuzynka ry-bi-twa.

     Obie bardzo lubią rybki i drobne robaczki. Dzieci przyklejają sylwetkę mewy i rybitwy blisko rzeki.

      zi-mo-ro-dek: kolorowy ptaszek, błyszczący na niebiesko z rudym brzuszkiem, chowa  się wśród gałęzi krzewów. Trudno go dojrzeć, bo wypatruje ryb.

     Dzieci odczytują sylaby i umieszczają obrazek w odpowiednim miejscu. itp.

4.   Zabawa ruchowa: „Bieliki i zimorodki”

5.    Nauczycielka wypowiada ponownie tekst rymowanki:

     „Płynie Wisła, nasza Wisła, najpiękniejsza z wszystkich rzek. Dzisiaj pusta jest  troszeczkę, no bo pusty jest jej brzeg.” . Otwieramy kopertę nr 3,

      która zwiera płytę do odtwarzania z odgłosami zwierząt. Dzieci odgadują odgłosy i i wyszukują sylwety zwierząt do naklejenia.

6.  W kopercie 4 znajdują się cienie- sylwetki do pokolorowania. Dzieci kolorują je i  rozmieszczają na planszy.

        7.   Na zakończenie dzieci powtarzają tekst rymowanki, rytmicznie podskakując.  

  

  

 

Klasa: III b

Data: 28.06.2012 r.

Temat: Wycieczka nad Wisłę.

Miejsce: Tarchomin, wiślany brzeg.

Klasa 3 b ze Szkoły Podstawowej 314 im. Przyjaciół Ziemi w Warszawie, pod opieką wychowawcy udała się na pobliski wiślany brzeg.  Wycieczka była planowana od kilku dni. Dzieci zostały poinformowane o celu wyprawy: obserwacja fauny i flory oraz pogody. Wzięliśmy ze sobą aparaty fotograficzne, lornetkę, kolorowe plansze dydaktyczne z różnymi gatunkami drzew, karty pracy, bloki rysunkowe, kredki, pisaki.  Jeszcze w szkole dzieci zostały podzielane na równoliczne zespoły.

      Każdy zespół wykonał:

• Opis  wybranego fragmentu terenu nad Wisłą. Określił: pokrywanie lasu, drzewostan, wysokość, usytuowanie, szkic oraz zdjęcia fotograficzne. Każdy zespół wybrał teren 20x20 kroków. Uczniowie uważnie oglądali rośliny, porównywali ze zdjęciami na planszach dydaktycznych. Dzieci odnalazły poszczególne warstwy lasu: wysokie drzewa, podszyt, runo, starały się opisać glebę. Stwierdziły, że najwięcej rośnie:  topól, wierzb, olch, sporo jest młodych drzew. W runie znalazły: trawę, rumianek, mniszek lekarski, babkę lancetowatą, rdest, pokrzywy.

 

• Obserwował zwierzęta.  Widać było mewy i rybitwy, biedronki, muszki, mrówki.  Dzieci wiedzą, że nad Wisłą żyją bobry.  Można spotkać  zające, sarny, dziki. W rzece żyją liczne gatunki ryb. Widać często kaczki krzyżówki.

 

• Odszukał i określił korytarze i bariery ekologiczne. Dzieci zastanawiały się nad tym, którędy przemieszczają się zwierzęta. Stwierdziły, że korytarzami ekologicznymi są: powietrze, rzeka, tereny wzdłuż Wisły.  Jako bariery dzieci wskazały:  most, siedliska ludzi, drogi.

     Dzieci pracowały z dużym zaangażowaniem i w skupieniu. Wszyscy starali się wykonać wyznaczone zadania bardzo starannie. Wspólnie pracowali nad kartami pracy.

• Opis  pogody.  Stwierdziły, że jest słonecznie, bardzo ciepło , ciśnienie wysokie (ok. 23 stopni Celsjusza – słuchały rano prognozy pogody),  lekki  wiaterek , bez opadów.  Dzieci zastanawiały się nad tym, jakie są różnice między klimatem i pogodą.

Taka lekcja w terenie upłynęła bardzo szybko. Wszyscy byli zdyscyplinowani. Przestrzegali zasad zachowania poza terenem szkoły, a szczególnie nad wodą.  Była to lekcja nie tylko o najbliższym środowisku, ale również o bezpiecznym zachowaniu. Wszyscy uczniowie zaliczyli ją celująco. Po powrocie do szkoły omówiliśmy wyniki prac, dzieci podzieliły się swoimi obserwacjami. Wykonały też rysunki przedstawiające zaobserwowane korytarze i bariery ekologiczne.

 

 

   Klasa I c

   Data: 25.06.2012 r. 

   Konspekt zajęć do projektu pt .,,Wiślana szkoła"

 

   Temat lekcji: ,, Płynie Wisła, płynie" Swobodne dłuższe wypowiedzi uczniów na temat wiersza Czesława  

    Janczarskiego pt. ,,  Płynie Wisła" Zapoznanie uczniów ze źródłem i ujściem rzeki. Rozwiązywanie zagadek

     na temat zwierząt i roślin żyjących nad rzeką i w rzece. Konstruowanie mapy, zaznaczanie roślin i zwierząt

      przybrzeżnych i rzecznych. Opracowanie piosenki „Płynie Wisła”. Liczenie w zakresie 20.

 

Cele lekcji:

* zapoznanie uczniów ze źródłem i ujściem rzeki Wisły

* poznanie trudnego słownictwa z tematem rzeka Wisła

* poznanie roślin i zwierząt, które żyją nad rzeką i w rzece

* rozumienie potrzeby ochrony przyrody

Przewidywane osiągnięcia ucznia:

* uczeń umie wykonać mapę i zaznaczyć na niej rzekę Wisłę

* potrafi wyszukać zwierzęta, rośliny , które żyją nad rzeką lub w rzece

* umie zaznaczyć źródło i ujście rzeki

* potrafi rozwiązywać zagadki

* umie pracować w grupie

Metody pracy:

burza mózgów, pogadanka, mapa mentalna, pokaz multimedialny, asymilacji wiedzy

Formy pracy:

praca indywidualna, grupowa, zbiorowa

Pomoce dydaktyczne:

Wiersz ,mapy wycięte z brystolu.  Sylwetki zwierząt , roślin, drzew, krzewów, zagadki

rzutnik, komputer, prezentacja roślin i zwierząt, które żyją w rzece, płyta z piosenką, kredki krepina ,

klej, nazwy miast, ptaków, zwierząt itp.

 

Przebieg zajęć:

* Zapoznanie uczniów z celami i formą pracy na zajęciach.

* Napisanie na kartkach skojarzeń z rzeką Wisłą.

* Zebranie pomysłów i tworzenie mapy mentalnej.

* Powieszenie mapy fizycznej, pokaz źródła i ujścia rzeki.

* Odczytanie wiersza Cz. Janczarskiego i jego analiza.

*  Tłumaczenie  trudnych wyrazów z wiersza.

* Pokaz prezentacji roślin i zwierząt żyjących w rzece i nad rzeką

* Odczytanie zagadek.

* Skaczę po łące,              czerwone nogi         Ten biały ptak nad rzeką lata

    pływam po wodzie         i białe piórka,          lubi rybki i robaczki nie śpiewa lecz krzykiem głos jej rozbrzmiewa.

z bocianem żyję              przed nim do wody     Kolorowy ptaszek z rudym brzuszkiem

w ciągłej niezgodzie.      żaby dają nurka.           lubi rybki, jest świetnym nurkiem(  mewa,zimorodek)

* wyszukanie z encyklopedii ptaków informacji o ptakach

* można dołączyć sylwetki innych ptaków i ryb

* podsumowanie informacji

* Rozdanie plansz mapy i sylwetek zwierząt.

* Praca w grupach

* Umieszczenie wzdłuż rzeki roślin i zwierząt żyjących w rzece i na brzegach.

* Zabawa ruchowa Bocian i żaby.

* ,, Kle, kle,  boćku, kle, kle

usiądź na stodole!

         Chłopcy ci zrobili 

         Gniazdo w starym kole

* Zaśpiewanie piosenki „Nasza Wisła”

* Wysłuchanie kasety z nagraną piosenką pt.,, Nasza Wisła”

* Odczytanie przyklejonych informacji na wykonanych mapach.

* Ocena prac w grupach.

* Podsumowanie wiadomości o Wiśle

* Kolorowanie i rozmieszczanie na mapach w zeszytach owadów, ryb zwierząt.( KP)

* Czy możemy dbać o naszą rzekę? Jak? Dbać o roślinność, nie płoszyć zwierząt, nie niszczyć gniazd, nie rzucać nic do wody, nie zaśmiecać lasu nad brzegami rzeki itp.

* Przeliczanie swoich zwierząt.

* Układanie zadań do formuły matematycznej w zakresie 20

* Sfotografowanie wykonanych prac

* Powieszenie prac w klasie.

Dzieci  pod kierunkiem nauczyciela poznały faunę i florę Wisły. Uczniowie w grupach wykonali mapy Polski, zaznaczali na niej rzekę Wisłę i wklejali przygotowane rośliny i zwierzęta , które rosną nad rzeką i w rzece